Skręcenie kostki, czyli skręcenie stawu skokowego jest najczęstszym urazem kończyny dolnej. Przytrafia się osobom wyczynowo uprawiającym sport, ale kontuzja może również wystąpić podczas wykonywania codziennych czynności związanych z przemieszczaniem. Skręcenie kostki jest to niewielkie przesunięcie w obrębie stawu, w efekcie przekroczenia fizjologicznego zakresu ruchu w stawie skokowym. Uszkodzeniu ulegają struktury wewnątrzstawowe oraz okołostawowe, a powierzchnie stawowe nie tracą kontaktu. Skręcenie kostki jest właściwie naciągnięciem lub rozerwaniem więzadeł stawu skokowego oraz uszkodzeniem torebki stawowej, niewykluczone jest również naderwanie tkanek miękkich. Pacjenci często mylą skręcenie kostki ze zwichnięciem stawu skokowego, które jest bardzo poważnym urazem związanym z całkowitą utratą kontaktu powierzchni stawowych kości goleni i kości skokowej. W przypadku zwichnięcia konieczna jest niezwłoczna konsultacja ortopedyczna. Skręcenie kostki często może wydawać się niezbyt groźne, bagatelizowane, nieleczone lub leczone nieprawidłowo co może doprowadzić do niestabilności stawu skokowego i powodować wiele problemów w przyszłości. Po urazie stawu skokowego należy możliwie szybko podjąć odpowiednie leczenie, co zmniejszy ryzyko ponownych kontuzji.
Przyczyny, objawy, jak wygląda skręcona kostka?
Najczęstszym urazem występującym w stawie skokowym jest skręcenie boczne, nadmierna inwersja, która powoduje nadmierną ruchomość w stawie potocznie nazywana „skręcenie kostki”. Bezpośrednią przyczyną tego urazu może być nieprawidłowy zeskok, niefortunny obrót na stopie, bieg po nierównym podłożu czy inne czynności związane z niewłaściwym ruchem stopy. Podeszwa stopy wykręcona jest do wewnątrz, co skutkuje uszkodzeniem zewnętrznego więzadła stawu skokowego. Taki rodzaj urazu występuje w 85% przypadków. Rzadziej występuje skręcenie stopy na zewnątrz, nadmierna ewersja lub uraz bezpośredni. Podeszwa stopy wykręcona jest na zewnątrz, co skutkuje urazem więzadła trójgraniastego. Uraz więzadeł może łączyć się z uszkodzeniem ścięgien, kości i tkanek miękkich, dlatego ważne jest jak najszybsze zdiagnozowanie. Metoda leczenia skręconej kostki zależy od rodzaju urazu i stopnia uszkodzenia stawu skokowego. Rozróżniamy 3 stopnie uszkodzeń stawu skokowego charakteryzujące się innymi objawami:
I stopień to naciągnięte lub lekko naderwane więzadło, brak lub niewielka niestabilność w stawie, łagodne objawy bólowe, możliwy lekki obrzęk w obrębie stawu, możliwe lekkie zesztywnienie.
II stopień umiarkowane rozerwanie włókien więzadła, niestabilność w stawie, umiarkowany lub mocny ból uniemożliwiający chodzenie, obrzęk i sztywność w stawie, mogą pojawić się niewielkie zasinienia.
III stopień to całkowite rozerwanie włókien więzadła, całkowita niestabilność stawu, ostry ból, mocny obrzęk, najczęściej pojawiają się rozległe zasinienia i wylewy podskórne w okolicy kostki bocznej.
Leczenie skręcenia stawu skokowego
Leczenie skręcenia kostki obejmuje pomoc doraźną i rehabilitację stawu skokowego w celu jego wzmocnienia i zmniejszenia ryzyka ponownych urazów. Pierwsza pomoc w celu zmniejszenia bólu i obrzęku to tzw. Procedura RICE (Rest- odpoczynek, Ice- lód, Compression- ucisk, Elevation- uniesienie). Badanie lekarskie, w razie konieczności uzupełnione badaniem RTG i badaniem USG umożliwia określenie stopnia uszkodzenia struktury więzadeł i pozwala ustalić metodę leczenia. Większość uszkodzeń więzadeł stawu skokowego dobrze się goi, więc najczęściej wystarcza leczenie zachowawcze polegające na odpoczynku, schładzaniu, ułożeniu przeciwobrzękowym, zastosowaniu opatrunków uciskowych, leków przeciwzapalnych i wczesnej mobilizacji stawu. W klinice Carolina Medical Center w terapii stosuje się odpowiedni stabilizator stawu skokowego i fizjoterapię w celu kontrolowanej odbudowy masy mięśniowej. W przypadku częstych urazów nieprawidłowe leczenie i zbyt wczesny powrót do aktywności sportowej mogą skutkować wystąpieniem przewlekłej niestabilności stawu skokowego. Jest to wskazanie do leczenia chirurgicznego. Zalecany odpoczynek po urazie to:
I stopień – stabilizator 7-10 dni, wznowienie treningu po 10 dniach,
II stopień – obciążanie do ustąpienia bólu, stabilizator 10-14 dni,
III stopień – obciążenie do 3 tygodni, stabilizator 6 tygodni.
Po rekonstrukcji więzadeł powrót do aktywności sportowej możliwy jest po upływie co najmniej 12 tygodni.
Materiał zewnętrzny
